Robotnik
Okres wydawania:
od 01.11.1977Miejsce wydawania:
WarszawaRys historii tytułu:
Pismo założone przez członków i współpracowników KOR. Tytuł nawiązywał do „Robotnika” PPS powstałego w 1894. Ukazało się 80 numerów, w tym 12 nr. podwójnych i 6 nr. spec., dodatkowo 1 nr Czytaj dalej
Pismo założone przez członków i współpracowników KOR. Tytuł nawiązywał do „Robotnika” PPS powstałego w 1894. Ukazało się 80 numerów, w tym 12 nr. podwójnych i 6 nr. spec., dodatkowo 1 nr jako odrębne wydanie szczecińskie. Pismo dostarczało konkretnej informacji, używało prostego języka. Rzeczowe opisy zdarzeń, sytuacji, problemów złożone w całość dawały obraz systemowego zła. Już nr 1 ”Robotnika” pisał o protestach robotniczych w Pabianicach i Ursusie.
Jesienią 1977 utworzono w Radomiu komórkę pisma, jej działalność została sparaliżowana (w redakcji był agent SB). W 1978 w Gdańsku rozpoczęto wydawanie „Robotnika Wybrzeża” (1978-1980). W Szczecinie wydawano „Robotnika Szczecińskiego” (1979-1981). Pismo unikało propagandy, pisano o sprawach codziennych, bliskich robotnikom. Informowano także o prawach obywatelskich i pracowniczych, przede wszystkim o prawie do tworzenia wolnych związków zawodowych; w nr. 17 ukazał się artykuł-instruktaż J. Śreniowskiego Strajki w PRL bezpieczeństwo, skuteczność, reprezentacja. Zamieszczano również teksty nt. historyczne, np. paktu Ribbentrop-Mołotow czy Katynia. 13 XII 1981 redaktorzy (z wyjątkiem H. Łuczywo) i znani władzy kolporterzy „Robotnika” zostali internowani.
ZwińRedakcja:
Jan Lityński, Wojciech Onyszkiewicz, Henryk Wujec (jawnie od nr. 17); niejawni: Helena Łuczywo, Ludwika Wujec, Irena Wóycicka, Elżbieta i Wojciech Maliccy, Staefan Kawalec, Bogdan Borusewicz, Leopold Gierek, Franciszk Grabczyk, Stefan Kozłowski, Jacek Pilchowski, Józef Ruszar, Andrzej Spyra, Władysław Sulecki, Józef Śreniowski, Jan Witkowski, Edmund Zadrożyński.
Nakład (średni):
20 tys.Format:
A5, A4Technika druku:
powielacz spirytusowy, ramka sitodrukowaDruk:
Po utworzeniu „S” było drukowane w Regionie Mazowsze.
Numer 6, z grudnia 1977 r., był pierwszym wydrukowanym w technice sitodruku, przystosowanej do potrzeb poligrafii podziemnej w gospodarce niedoboru przez Witolda Łuczywo (drukowały z nim wtedy Barbara Felicka i Elżbieta Regulska w mieszkaniu tej ostatniej). Sitodruk umożliwił szybki wzrost nakładu, już nr 9 ukazał się w 1,5 tys., a od jesieni 1978 r. – numer 20, poświęcony wyborowi Karola Wojtyły na papieża – zaczął przekraczać 10 tys. egz. Wtedy to z Łuczywą zaczął drukować Andrzej Zieliński, wkrótce potem drukiem zajęli się też studenci Politechniki Warszawskiej z Teodorem Klincewiczem, a następnie grupa krewnych i znajomych Witolda Sielewicza. Rekordowy nakład 70 tys. egzemplarzy osiągnął numer o strajkach Sierpnia 1980 (nr 60 z 30 sierpnia).
Kolportaż:
Odpowiedzialnym za rozprowadzanie pisma był Dariusz Kupiecki (za część nakł. H. Wujec), w Gdańsku kolportażem kierował B. Borusewicz, w Łodzi J. Śreniowski. W piśmie w różnych okresach pracowało lub współpracowało wiele osób, m.in.: Anna Dodziuk, Joanna i Andrzej Gwiazdowie, Maria Pawlicka, Alina Pienkowska, Elżbieta Regulska, Joanna Szczęsna, Anna Walentynowicz, Mirosław Witkowski, Andrzej Zozula.
Inne:
Większość nr. kończyła się apelem o nadsyłanie uwag, notatek i przekazywanie pisma innym czytelnikom; informowano także o wpłatach do Kasy Robotniczej – utworzonej przez „Robotnika”, przeznaczonej na pomoc represjonowanym robotnikom oraz na fundusz wydawniczy pisma.
